W dniu 3 kwietnia 2018 roku weszła w życie nowa ustawa o Sądzie Najwyższym. Ustawą tą wprowadzono między innymi nowy środek zaskarżenia, służący do poddania prawomocnego orzeczenia kontroli Sądu Najwyższego. Kontrola ta przeprowadzana będzie przez pryzmat praworządności oraz sprawiedliwości społecznej.
Zgodnie z nowym brzmieniem powołanej wyżej ustawy, skarga nadzwyczajna przysługuje nie tylko od wyroków, ale także od postanowień kończących postępowanie w sprawie w sposób niemerytoryczny (np. odrzucenie pozwu, umorzenie postępowania). Nie podlegają natomiast zaskarżeniu zarządzenia przewodniczącego, nawet jeżeli na ich podstawie postępowanie zostało zakończone.
Skarga nadzwyczajna przysługuje wtedy, gdy nie zachodzi możliwość uchylenia lub zmiany orzeczenia w drodze innego rodzaju nadzwyczajnych środków zaskarżenia (skargi kasacyjnej, skargi o wznowienie postępowania, skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia). Niezależnie od tego czy stan taki powstał dlatego, że strona postępowania nie skorzystała z przysługujących jej tego rodzaju środków prawnych czy ze względu na to, że tego rodzaju środki prawne stronie postępowania nie przysługiwały.
Omawiana Ustawa wprowadza wyjątki, zgodnie z którymi skarga nadzwyczajna nie przysługuje od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa, orzekającego unieważnienie małżeństwa albo rozwód, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się takiego orzeczenia zawarła związek małżeński oraz od postanowienia o przysposobieniu. Skarga nadzwyczajna nie jest także dopuszczalna w sprawach o wykroczenia i wykroczenia skarbowe.
Skargę nadzwyczajną wnosi się w terminie 5 lat od dnia uprawomocnienia się zaskarżonego orzeczenia, a jeżeli od orzeczenia została wniesiona kasacja albo skarga kasacyjna – w terminie 1 roku od dnia ich rozpoznania.
Podkreślić jednak należy, że w okresie 3 lat od dnia wejścia w życie przedmiotowej ustawy skarga nadzwyczajna może być wniesiona od prawomocnych orzeczeń kończących postępowanie w sprawach, które uprawomocniły się po dniu 17 października 1997 roku, a zatem termin 5-cio letni obowiązywać będzie dopiero od 2021 roku.
Skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego może wnieść:
- Prokurator Generalny,
- Rzecznik Praw Obywatelskich,
a w zakresie swojej właściwości:
- Prezes Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej,
- Rzecznik Praw Dziecka,
- Rzecznik Praw Pacjenta,
- Przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego,
- Rzecznik Finansowy i Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Krąg podmiotów uprawnionych do wniesienia skargi nadzwyczajnej jest zamknięty, w celu realizacji prawa do wniesienia tejże skargi należy zwrócić się z wnioskiem do jednej z wymienionych powyżej Instytucji.
Nie należy jednak tracić z pola widzenia, że powodzenie wniosku zależy od jego należytego umotywowania pod względem wymogów formalnych i prawnych.
Mając na względzie fakt, że od tego samego orzeczenia w interesie tej samej strony skarga nadzwyczajna może być wniesiona tylko raz, w celu przygotowania takiego wniosku warto skorzystać z pomocy Adwokata.
W razie pytań zapraszamy do kontaktu!
